جهان فرانسیس بیکنی با دنیای علم خوب است ما ایرانیان ، تفاوتی بزرگ دارد چرا که ما در کنار جوی آب می نشینیم تا گذر عمر ببینیم ولی در تفکر بیکنی به این فکر می کند که چگونه می توان از جوی آب برق تهیه کرد و مزارع اطراف راندمان محصولات شان بیشتر شود و نیروی کارگری کمتری به کار گرفت …
جهان فرانسیس بیکن که بنیانگذار رنسانس و تفکر ساینس است هیچ تناسبی با سبک زندگی و تفکر ما ایرانیان ندارد…
مبانی فلسفه ارغنون نوی فرانسیس بیکن
فرانسیس بیکن (به انگلیسی: Francis Bacon) (زاده ۲۲ ژانویه ۱۵۶۱ – مرگ ۹ آوریل ۱۶۲۶) فیلسوف، سیاستمدار، دانشمند، حقوقدان و نویسنده انگلیسی بود. بسیاری وی را محور اصلی تحول فکری در قرون وسطی میدانند تا جایی که او را از بانیان انقلاب علمی میشمارند و پایان سلطه کلیسا بر تفکر را به اندیشههای او نسبت میدهند. او را پدر تجربهگرائی مینامند.
فرانسیس بیکن معتقد بود که «علم بر انسان و جهان تسلط دارد» و «بر طبیعت نمیتوان مسلط گشت مگر آنکه از قوانین آن آگاهی یابیم» و در رد اندیشه کلیسا چنین عنوان کرد که «اگر انسان ذهن خود را معطوف به ماده کند در حدود آن کار میکند و از حدود ماده تجاوز نمینماید». وی معتقد بود که ادراک ما از حقیقت تنها در همان حدی است که مشاهدات ما اجازه میدهد و «خارج از حیطه مشاهدات» نه تنها نمیتوانیم چیزی بدانیم، شاید اصولاً شایسته دانستن آن نباشیم. از نظر او ذهن مسئول یافتن روابط در ماده به وسیله مشاهده و تجربه است و میان علم و عمل و مشاهده فرقی نیست. راهی که وی برای رسیدن به بصیرت و ادراک بهتر از جهان پیرامون پیشنهاد میکند، چنین است: «با کسب دانشِ طبقهبندی ماده بر اساس ارزش و اعتبار آن، ذهن خود را از تزویر دور دار» و برای رسیدن به این ادراک باید ذهن را از بتهایی که آن را احاطه کردهاند رها سازیم.
هر اندازه که بیکن در سیاست جلوتر میرفت به اوج حکمت و فلسفه نیز نزدیکتر میشد. به عقیده او مطالعه و اشتغال به تحصیل به تنهایی نه هدف است و نه حکمت، و علمی که با تجربه توأم نباشد قیل و قال بیهوده است؛ «صرف همه اوقات به مطالعه سستی و کاهلی است؛ به کاربردن آن برای خودنمایی ریا است؛ حکم کردن از روی قواعد منطقی فضلفروشی است.».«مردم نادرست و مکار از مطالعه متنفرند، مردم ساده در ستایش و تمجید آن مبالغه میکنند و فقط مردم عاقل در عمل از آن استفاده میبرند؛ زیرا مطالعه راه استفاده عملی را نمیآموزد، بلکه این استفاده از راه مشاهده صورت میگیرد و این کار به وسیله عقل انجام میشود، عقلی که بیرون از مطالعات و بالاتر از آن است.»او مانند گوته علمی که به عمل منتهی نشود را مسخره میکند. «باید دانست که در صحنه زندگیِ بشر فقط خدا و فرشتگان تماشاچی محضاند.»این تنبه جدیدی بود که پایان مکتب مدرسه ای (اسکولاستیک) را اعلام میکرد و خاطرنشان میساخت که دیگر بین علم و عمل و مشاهده فاصله نیست. این تأکید دربارهٔ تجربه و پرداختن به نتایج عملی صفت ممیزه فلسفه انگلیسی و مقدمه پراگماتیسم است.