راه اندازی آزمایشگاهها ، گامی به سوی فلسفه علم

20220913 140559

وقتی یک آزمایشگاه را راه اندازی می کنیم گامی به سوی فلسفه علم برمی داریم...فلسفه علم در دوران رنسانس توسط افراد بسیار فرهیخته ای چون فرانسیس بیکن طراحی شد. از نظر بیکن علم اگر توسط تعداد زیادی از مردم تکرار شود و نتایج کنترل شده مشترک در اختیار ما بیاورد قابل اعتماد است. بنابراین آزمایشگاه از نظر فرانسیس بیکن با آزمایشگاه از نظر ما تجربه ای متفاوت است. غرب به دنبال آگاهی و کنترل جهان و ملتهاست. علم مدرن به دنبال کنترل جهان است. از نگاه فرانسیس بیکن که بنیانگذار علم ساینس در دنیاست وقتی مشاهدات توسط مشاهده گران ثبت شود و اندازه ها در جدولی یادداشت شوند و میزان تغییر هر کدام به ازای تغییر یکی از مفاهیم اندازه گیری و در جدول ثبت شود می توان یک منحنی از مقادیر اندازه گیری بدست آورد که گویا تغییرات متغیرهای خواستنی بر اثر متغیرهای مشاهده پذیر است.پس آزمایشگاه صرفا جایی نیست که چند دانش آموز یا دانشجو برای  سرگرمی یا تفریح و وقت گذرانی آنجا برود و نمایش های شگفت انگیز ببیند...این موضوع نشان می دهد که علم در ایران از رویه درستش بر بدنه جامعه ننشسته است و هر کس که کارشناس فلسفه علم باشد و بر قامت آزمایشگاهها در ایران نگاهی بکند سریع می فهمد که پوسته علم آمده است ولی هنوز بعد از گذشته 160 سال از تاسیس مدرسه دارالفنون فلسفه علم آزمایشگاهها در ایران نیامده است...اولین درس خوانده های مدارس دارالفنون مثل مرحوم گل گلاب نقل می کنند که کلیدهای آزمایشگاههای دارالفنون مانند کلیدهایی محرمانه و با تشریفات نگهداری می شد و اجازه نمی دادند که کسی غیر از مربی مربوطه به تجهیزات دست بزند. همین تفکر دست نزن ....چشم ! در ایران تاکنون باقی ماند و هیچگاه بعد از ورود پوسته آزمایشگاه فلسفه علم فرانسیس بیکن وارد ایران نشد چون اساسا علم در ایران بر نهاد مردم نیست و دولتها کفیل علم به روایت خود هستندو شاید هم تعمدی در کار است....

Top